Młodopolskie „-izmy”

Modernizm – nazywa się tak ostatnią dekadę XIX wieku. Termin pochodzi o francuskiego, lub, jak kto woli, angielskiego słowa „moderne” co oznacza ‚nowoczesny’. Obejmuje się nim zjawiska, które miały mijesce we wczesnej fazie Młodej Polski. Jest stosowany zamiennie z innymi nazwami. Młoda Polska – nazwa epoki trwającej od lat 90-tych XIX wieku do roku 1918. […]

Styl epoki i artysty

Kościół zbudowany w średniowieczu-kościół katedralny- w czasach, gdy myśli człowieka przenikało poczucie znikomości spraw tego świata wobec majestatu Boga, trwoga p pośmiertny los duszy, pragnienie najbliższej więzi z Jezusem w każdej chwili życia oraz wiara, że zapewni ona po śmierci więź już wieczystą. Taka właśnie wiara i również związane z nią leki i nadzieje znalazły […]

Młodopolskie kawiarnie

W Krakowie kwitło życie towarzyskie. Artyści spotykali się w kawiarniach, gdzie mogli do woli dyskutować o sztuce i nie tylko. Właśnie w krakowskiej kawiarni, nazywanej Jamą Michalikową, narodził się słynny kabaret „Zielony Balonik”. Rozpoczął on swoją działalność w 1905 roku. Inicjatorami przedsięwzięcia byli J.A. Kisielewski, E. Żeleński, St. Kuczborski. Nazwa kabaretu została wymyślona przypadkiem, kiedy […]

Dwa wyobrażenia matki Boskiej

Dwa wyobrażenia Matki Boskiej z małym Jezusem. Porównując je, możemy poprzez ich formę rozpoznać bez większego trudu przemianę w stosunku człowieka do Boga i świata, jaka nastąpiła w okresie od epoki średniowiecza do odrodzenia. Wizerunek Madonny z II połowy XIII wieku: jest ona tu ukazana na tronie i na złotym tle wyobrażającym niebo; majestatyczna, surowa, […]

Francuscy poeci wyklęci

Francuskich poetów wyklędych można nazwać prekursorami nwych tendencji w sztuce. Nazwę upowszechnił Paul Verlaine. Termin ten podkreślał, że artyści nie byli przyjmowani z entuzjazmem na oficjalnych salonach literackich, szokowali swoją twórcząścią, nie byli zrozumiani przez sobie współczesnych. Wyróżniali się nie tylko sposobem tworzenia, ale też ekstentrycznym stylem życia. Biografia każdego z poetów wyklętych ma kilka […]

Perspektywa powietrzna

Drugim wspaniałym i wielkim odkryciem odrodzenia w dziele podporządkowania rozległego świata dwóm wymiarom płótna było spostrzeżenie, że w miarę oddalania się oglądanych przedmiotów od naszych oczu zmienia się ich wyrazistość (czyli ostrość), a także barwa. Opisał je genialny artysta Leonardo da Vinci. O zmianie barwy decyduje błękit powietrza. Szeroki słup powietrza krajobrazu znajduje się daleko […]

Dwie sportretowane kobiety-różne materiały i technika

Wielu dowodów na to, że rodzaj użytego materiału i techniki wykonania wpływają na wygląd, formę dzieła, dostarcza nam malarstwo. Tu materiałem jest farba, a technika wykonania polega na rozprowadzaniu jej jakimś narzędziem(najczęściej pędzlem) po powierzchni tak zwanego podobrazia: muru, deski, płótna czy papieru. Znanych jest wiele rodzajów farb, od mineralnych, używanych przez autorów malowideł jaskiniowych […]

Perspektywa malarska

Perspektywa malarska, to niezwykły sposób wywoływania wrażenia głębi przez wykorzystywanie pewnych właściwości samych barw. Barwy gorące, (czyli ciepłe) oraz ciemne sprawiają wrażenie występowania do przodu, a barwy chłodne i jasne sprawiają wrażenie cofania się w głąb. Każdy więc obraz, choćby namalowany zupełnie płasko, plama przy plamie, wrażliwym oczom ujawnia pewną głębię. Zupełnie nowy sposób budowania […]

Przestrzeń w obrazie

Szczególną cechą malarstwa jest to, że odtwarza ono trójwymiarowy świat na płaskiej powierzchni płótna, papieru albo muru, tworząc przez odpowiedni układ kompozycyjny wrażenie przestrzenności, głębi. Układ rzędowy stosowano w staroegipskich malowidłach i reliefach, w postaci regularnych pasów, umieszczanych jeden nad drugim: w pasach dolnych przedstawiano sceny bliższe, w górnych-dalsze. Jest to kompozycja pasowa. Układ zwany […]

Rzeźba, czyli jedność materiału i formy

Każdy rzeźbiarz, zamierzając zrealizować dzieło, już od pierwszej chwili wyobraża je sobie w konkretnym materiale. W takich przypadkach, artysta-rzeźbiarz musi uważać, aby nie nadać przypadkiem odmiennego efektu swojemu dziełu. Ponieważ rzeźba należy do sztuki najbardziej wymagającej. W dzielach rzeźbiarskich najlepiej można dostrzec związek formy z materiałem. Rzeźby Lynn Chadwick „Młody mężczyzna i młoda kobieta, żelazo” […]

Impresjonizm

Impresjonizm – nazwa kierunku pochodzi od słowa impresja, które oznacza wrażenie. Początek tego kierunku łączy się z malarstwem, został zapoczątkowany we Francji. Nazwa wywodzi się w prostej linii od tytułu obrazu Clauda Moneta – „Impresja – wschód słońca”. Malarze w opozycji do akademistów przesiadujących jedynie w swoich pracowniach, postanowili wyjść ze sztalugami w plener, a […]

Ekspresjonizm, symbolizm i secesja

Ekspresjonizm – nazwa kierunku pochodzi od słowa ekspresja oznaczającego wrażanie. Rozkwit kierunku przypada na pocz XX wieku. Posługuje się on deformacją, hiperbolą, wyolbrzymieniem, karykaturą, sugestywnymi środkami wyrazy. Swoją brutalnością przeciwstawia się delikatnemu impresjonizmowi. Bardzo dobrze oddaje silne stany napięcia emocjonalnego. Wywodzi się z Niemiec, skąd zaczął promieniować na całą Europę. Klasycznym przykładem ekspresjonistycznego obrazu jest […]

Materiał i technika a forma dzieła sztuki

Świątynia katolicka zbudowana w epoce romańskiej to piękny kościół o bogatej, zróżnicowanej bryle. Był budowany przede wszystkim z ciosów kamiennych(to znaczy z równo obciosanych bloków piaskowca). Taki kościół był niewysoki, miał silną, zwartą budowę i grube mury z niewielkimi oknami. Można powiedzieć, że usilnie trzyma się ziemi. O tym wszystkim zadecydowały nie tylko przekonania artystyczne […]

Styl zakopiański

Styl zakopiański – Zakopane na rzełomie stuleci stało się letnią stolicą Polski. Pod Giewontem spędzali czas polscy artyści, ludzie polityki i nauki. Z Zakopanym związani byli tacy piszarze jak Żeromski, Sienkiewicz, malarze: Leon Wyczułkowski, muzycy: Karol Szymanowski. Z Tatrami zwiazanych było wielu polskich poetów ówczesnego czasu: Przerwa – Tetmajer, Kasprowicz. Elita towarzyska kraju miała w […]

Okoliczności powstania formy dzieła sztuki

W starożytnym Egipcie system podziałów społecznych wyraża się miedzy innymi w odmiennym sposobie przedstawiania postaci człowieka, zależnie od pozycji zajmowanej przez niego w społeczeństwie. I tak oczywiście faraon-najwyższy dostojnik państwa, któremu oddawano cześć boską, przedstawiany był w tak zwanej bezczasowej młodości, to znaczy bez oznak starzenia się, bez ujawniania jakichkolwiek wad urody, w postawie wyniosłej […]